Νοσήματα που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή

Η διασπορά των νοσημάτων που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή, συνδέεται κυρίως με τη σεξουαλική συμπεριφορά. Η ανεξέλεγκτη σεξουαλική συνεύρεση μαζί με ορισμένες σεξουαλικές πρακτικές είναι οι σχετικοί παράγοντες. Στη σύγχρονη εποχή παρατηρείται αύξηση των νοσημάτων που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή εξαιτίας τριών κυρίως παραγόντων: 1) αύξηση του πληθυσμού και της κινητικότητάς του, 2) δυσκολία μεταβολής των μοντέλων σεξουαλικής συμπεριφοράς και 3) έλλειψη εμβολίων για τις λοιμώξεις αυτού του τύπου.

ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

Η γονόρροια, το δεύτερο συχνότερο αφροδισιακό νόσημα, είναι μια βακτηριακή λοίμωξη που προκαλείται από το μικροοργανισμό Neisseria gonorrhea (Ναϊσέρια της γονόρροιας). Αυτοί οι αρνητικοί κατά Gram διπλόκοκκοι βρίσκονται μόνο στους άνδρες και μεταδίδονται μέσω της άμεσης ανθρώπινης επαφής. Μπορούν να βρεθούν με τη χρώση κατά Gram του ουρηθρικού εκκρίματος των συμπτωματικών φορέων της νόσου. Η παθογένεια της λοίμωξης εξαρτάται από τα αντιγονικά χαρακτηριστικά και τις γλυκοπρωτεΐνες των διαφόρων υποτύπων των υπεύθυνων βακτηρίων. Ορισμένοι υπότυποι μπορούν να αποφεύγουν τις ανοσολογικές αντιδράσεις στον ορό και να προκαλούν διάσπαρτη συστηματική λοίμωξη. Η ουρηθρίτιδα είναι η πιο συχνή μορφή λοίμωξης στους άνδρες. Η διασπορά της μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση επιδιδυμίτιδας και ορχεοεπιδιδυμίτιδας. Η περίοδος της νόσησης δηλώνεται από την παρουσία ουρηθρικού εκκρίματος και δυσουρίας.

ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ

Η λοίμωξη από τη Ναϊσέρια της γονόρροιας έχει περίοδο επώασης 2-14 ημέρες. Η ονομαζόμενη περίοδος νόσησης χαρακτηρίζεται συχνά από ήπια ενόχληση στην ουρήθρα, που ακολουθείται από δυσουρία και λίγες ώρες αργότερα συνοδεύεται από ένα πυώδες έκκριμα πρασινοκίτρινου χρώματος. Τα χείλη του έξω στομίου της ουρήθρας είναι συνήθως ερυθρά και οιδηματώδη. Η συχνουρία και η επιτακτική ούρηση αυξάνονται καθώς η νόσος επεκτείνεται προς την οπίσθια ουρήθρα. Η μεταγονοκοκκική ουρηθρίτιδα είναι μια συνηθισμένη συνέπεια που προκαλείται από κάποια λοίμωξη από άλλους μικροοργανισμούς όπως τα χλαμύδια. Η επιδιδυμίτιδα δεν είναι συχνή και αν συμβεί είναι συνήθως μονόπλευρη. Η προστατίτιδα ή η προσβολή των σπερματοδόχων κύστεων είναι λιγότερο συχνές.

ΜΗ-ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑ

Ο όρος μη-γονοκοκκική ουρηθρίτιδα αναφέρεται σε λοίμωξη της ουρήθρας που μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και προκαλείται από μικροοργανισμούς όπως το χλαμύδιο του τραχώματος (Chlamydia trachomatis, που ευθύνεται για το 50% όλων των περιστατικών της μη-γονοκοκκικής ουρηθρίτιδας), το Mycoplasma genitalium και το Ureoplasma urealyticum. Σε μερικές περιπτώσεις, η διευκρίνιση της αιτιολογίας δεν είναι δυνατή. Η έναρξη των συμπτωμάτων παρατηρείται συνήθως μεταξύ 1 και 4 εβδομάδων μετά τη συνουσία, με ήπια δυσουρία σε γενικές γραμμές και με την εκροή διαυγούς ή βλεννοπυώδους εκκρίματος. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο έντονα το πρωί, γιατί τα ξεραμένα εκκρίματα προκαλούν συγκόλληση των τοιχωμάτων του στομίου της ουρήθρας.

ΣΥΦΙΛΗ

Η σύφιλη είναι μια νόσος που μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή και προκαλείται από τη σπειροχαίτη Τρεπόνημα το ωχρό (Treponema pallidum) με σοβαρές συστηματικές επιπλοκές. Η λοίμωξη διέρχεται διάφορα στάδια εξέλιξης και μπορεί να λανθάνει για χρόνια. Η κυρίαρχη βλάβη της πρωτογενούς σύφιλης είναι μια εξέλκωση στην περιοχή ενοφθαλμισμού της σπειροχαίτης, η οποία τείνει να επουλώνεται αυτόματα, στους ασθενείς που δεν λαμβάνουν θεραπεία, μέσα σε 4 έως 8 εβδομάδες. Αρχίζει σαν μια ερυθρωπή βλατίδα, που εξελίσσεται γρήγορα σ’ ένα σκληρό ανώδυνο έλκος με ορώδες εξίδρωμα, που περιέχει πολυάριθμα τρεπονήματα. Στους άνδρες εντοπίζεται σε οποιοδήποτε σημείο του γεννητικού, ορθοπρωκτικού ή στοματοφαρυγγικού βλεννογόνου. Περιστασιακά, μπορεί να εμφανιστεί στα χέρια ή σε άλλα σημεία του δέρματος, ως ανώδυνη και συχνά απαρατήρητη βλάβη. Είναι συνήθως η ανεύρεση διόγκωσης των επιχωρίων λεμφαδένων, που παρουσιάζουν ελαφρά σκληρία και είναι ανώδυνοι.

ΕΡΠΗΤΑΣ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Η λοίμωξη του γεννητικού ή του ορθοπρωκτικού βλεννογόνου μπορεί να προκληθεί από δύο τύπους του απλού έρπητα: τον HSV-1 και τον HSV-2. Οι πρωτογενείς βλάβες αναπτύσσονται 4 έως 7 ημέρες μετά την επαφή και μπορούν να εξελιχθούν με συμπτώματα γενικής αδιαθεσίας, πυρετό και επιχώρια αδενοπάθεια. Οι βλάβες αυτές εμφανίζονται ως μικρές ομάδες επώδυνων φυσαλίδων που εξελίσσονται σε επιπολής κυκλικές εξελκώσεις που περιβάλλονται από ερυθρή άλω και τείνουν να συνενώνονται. Ύστερα από μερικές ημέρες, σχηματίζονται εφελκίδες πάνω από τα έλκη, τα οποία επουλώνονται συνήθως σε 10 ημέρες περίπου. Στους άνδρες οι βλάβες εντοπίζονται στην ακροποσθία, τη βάλανο, το σώμα του πέους ή γύρω από τον πρωκτό. Οι υποτροπές είναι συχνές γιατί ο ιός εγκαθίσταται στα γάγγλια των ιερών νεύρων και ενεργοποιεί ξανά τη λοίμωξη.

ΙΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ

Η σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) προκαλεί διαφορετικές βλάβες ανάλογα με τον τύπο του ιού (τύποι του ιού HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33 και 35). Κάποιοι από αυτούς, όπως οι τύποι 16 και 18, έχουν σχετιστεί με καρκίνο των γεννητικών οργάνων στις γυναίκες. Οι τύποι 6 και 11 προκαλούν κονδυλώματα στην πρωκτογεννητική περιοχή, τα οποία στους άνδρες μπορεί να εντοπίζονται σε υγρές επιφάνειες, όπως είναι η περιοχή που καλύπτεται από την ακροποσθία, ή η περιοχή της βαλανοποσθικής αύλακας εντός του έξω στομίου της ουρήθρας και στο σώμα του πέους. Στους ομοφυλόφιλους άνδρες εντοπίζεται συχνά στην περιπρωκτική περιοχή και το ορθό. Έχουν εμφάνιση γκρίζων προς ρόδινων, μαλακών και υγρών πολυπόδων, που τείνουν να συγκεντρώνονται σε συσσωματώματα και παρουσιάζουν ανθοκραμβοειδή επιφάνεια.

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠO ΤΟΝ ΙΟ HIV

Το 1993 το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης των Ασθενειών κατέταξε τα άτομα που έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV σε τρεις κατηγορίες: α) ασυμπτωματικά, β) με συμπτώματα που μπορούν να αποδοθούν στον ιό HIV και γ) με AIDS. Μια άλλη κατάταξη βασίστηκε στη μέτρηση των CD4+ T-λεμφοκυττάρων και έχει ως εξής: 1) >500 κύτταρα / μL, 2) 200-499 κύτταρα / μL και 3) <200 κύτταρα / μL. Ο ιός HIV προσβάλλει κυρίως τα CD4+ T-λεμφοκύτταρα, αλλά και άλλα μη-λεμφοειδή κύτταρα, όπως τα μακροφάγα, τα μικρογλοιακά, ενδοθηλιακά και επιθηλιακά κύτταρα. Ο ιός μπορεί να βρίσκεται σε όλα τα υγρά του σώματος και τα εκκρίματα του σώματος (και κυρίως στο αίμα, το σπέρμα, τα κολπικά υγρά, τη μητρικό γάλα και το σάλιο). Η πιο συνηθισμένη οδός μετάδοσης είναι η απευθείας μεταφορά αυτών των υγρών όταν χρησιμοποιούνται μολυσμένα αντικείμενα, όπως οι σύριγγες ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Σε πολλές περιπτώσεις, η πρώτη εκδήλωση της λοίμωξης από HIV είναι μια ευκαιριακή νόσος ή νεοπλασία.

AIDS

Το AIDS είναι η πιο σοβαρή νόσος μέσα στο ευρύ φάσμα των νοσημάτων που σχετίζονται με τον ιό του HIV. Κατά τη διάρκεια της νόσου οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα όμοια με εκείνα της γρίπης, των πολυνευροπαθειών, των μυοπαθειών, της άσηπτης μηνιγγίτιδας, καθώς και συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα, δερματολογικά και πνευμονικά. Όταν έχει εγκατασταθεί η νόσος, είναι σύνηθες να ανευρίσκονται νεοπλάσματα και σοβαρές ευκαιριακές λοιμώξεις, όπου ο πιο δείκτης πρόγνωσης της εξέλιξης της νόσου βρέθηκα να είναι ο συνδυασμός του αριθμού των DG4+ Τ-λεμφοκυττάρων και μετρήσεων του ιικού φορτίου (των επιπέδων του HIV-RNA στο πλάσμα). Οι τυπικές εκδηλώσεις σε ασθενείς με AIDS είναι το σάρκωμα Kaposi, τα ανοσοβλαστικά λεμφώματα, τα πρωτοπαθή λεμφώματα του ΚΝΣ, ο επιθετικός καρκίνος του τραχήλου και οι λοιμώξεις που προκαλούνται από μύκητες, όπως η καντιντίαση, η κρυπτοκόκκωση, η κοκκιδιομύκωση, από κυτταρομεγαλοϊό, ιό του απλού έρπητα, ιστόπλασμα, πνευμονίες που προκαλούνται από Pneumocistis carinii, η σηψαιμία από σαλμονέλα, η τοξοπλάσμωση του εγκεφάλου και το γενικευμένο σύνδρομο καχεξίας.